زیگموند فروید ۶ می ۱۸۵۶ در پریبورگ، جمهوی چک به دنیا آمد. خانوادهٔ او یهودی و دارای ۸ فرزند بود. پدرش یاکوب فروید بازرگان پشم بود و از ازدواج نخستش دو پسر به نام امانوئل و فیلیپ داشت. مادرش آمالیا ناتانسون، همسر سوم یاکوب فروید، زنی مهربان و فداکار بود. با اینکه یاکوب فروید، یهودی متعصب نبود ولی او به خاطر مطالعاتش در تورات شناخته شده بود. خانوادهٔ یاکوب با مشکلات اقتصادی روبهرو بود و هنگامی که زیگموند فروید به دنیا آمد در یک اتاق اجارهای که از یک قفلساز در شهر اشلاساگالاسا کرایه کرده بودند زندگی میکردند. در سال ۱۸۵۹ خانوادهٔ فروید از فرایبرگ رفتند. برادران ناتنی او به شهر منچستر در انگلستان مهاجرت کردند. این مهاجرت میان فروید و پسر امانوئل که همبازی کودکیش بود دوری و جدایی انداخت.
در سال ۱۸۶۵ فروید ۹ ساله به یک دبیرستان ممتاز رفت او در میان همسالانش دانشآموزی ممتاز و باهوش بود. فروید عاشق ادبیات بود و به زبانهای گوناگون مانند عبری و آلمانی به خوبی سخن میگفت. او در مدرسه توانست زبانهای لاتین، انگلیسی، فرانسه و یونانی را نیز بیاموزد و بعدها به زبانهای اسپانیایی و ایتالیایی نیز چیره شد. در زمان تحصیلش به خاطر مذهب و نژادش توسط همکلاسیهایش مسخره و تحقیر میشد. این رفتار همسالانش بیشتر از روی نژادپرستی و عدم توانایی در رقابت درسی با او بود. در سال ۱۸۷۳ زیگموند فروید تحصیلات دبیرستان را به پایان رساند. در آغاز دوست داشت که در رشتهٔ حقوق درس بخواند. در سن ۱۷ سالگی به دانشگاه وین راه یافت ولی به جای رشتهٔ حقوق به دانشکدهٔ پزشکی پیوست. در سال ۱۸۸۱ هنگامی که تنها ۲۵ سال سن داشت توانست با درجهٔ دکترا از دانشگاه وین فارغ التحصیل شود.
در سال ۱۸۸۲ به عنوان پزشک متخصص در بیمارستان عمومی وین مشغول به کار شد؛ و در سال ۱۸۸۶ از کار در بیمارستان عمومی وین استعفا داد و در رشتهٔ اختلالات عصبی تخصص گرفت. در همان سال با مارتا برنیز که نوهٔ یک خاخام ارشد بود در هامبورگ ازدواج کرد. نتیجهٔ این ازدواج ۶ فرزند به نامهای ماتیلد، ژان مارتین، اولیور، ارنست، سوفی و آنا بود. آنا فروید راه پدر را دنبال کرد و یکی از برجستهترین روانکاوان عصر خود شد.
پیش از آنٰکه زیان و عوارض کوکائین شناخته شود این مادهٔ مخدر به عنوان یکی از مادههای شادیآور و سرخوش کننده مصرف میشد. فروید بر این باور بود که کوکائین میتواند برای جلوگیری و کاهش افسردگی استفاده شود و در آغاز هوادار مصرف کوکائین بود حتی با یکی از پزشکان دربارهی این ماده کشمکش و مشاجره داشت و او را نادان میپنداشت. پس از اینکه زیان و عوارض کوکائین کشف شد اعتبار پزشکی او تا اندازهای خدشهدار شد.
ریگموند فروید از سن ۲۴ سالگی سیگار کشیدن را آغاز کرد او در آغاز سیگارهای معمولی میکشید و با گذر زمان به کشیدن سیگار برگ روی آورد. او بر این باور بود که سیگار کشیدن توانایی انسان برای انجام کار را افزایش میدهد و خودکنترلی را در انسان بهبود میبخشد. با اینکه ویلهلم فلیس دربارهٔ زیانهای سیگار به او هشدار میداد او یک فرد سیگاری باقی ماند و به سرطان دچار شد و از این بیماری رنج فراوان میبرد. فروید در سال ۱۸۹۷ به فلیس پیشنهاد کرد که اعتیاد، به ویژه اعتیاد به دخانیات جایگزینی برای خودارضایی است که یکی از عادتهای بسیار خوب است!
با روی کار آمدن هیتلر دشمنی با یهودیان آغاز شد کتابهای فروید نیز ممنوع و سوزانده شدند فروید دربارهٔ این رفتار ارتش نازی گفت: چه اندازه پیشرفت کردهایم! اگر در قرون وسطی زندگی میکردیم خودم را میسوزاندند ولی امروز به سوزاندن کتابها و نوشتههایم بسنده کردهاند. در سال ۱۹۳۴ برخی از یهودیان سرشناس از آلمان مهاجرت کردند ولی فروید پافشاری میکرد که در وین بماند. اما به پیشنهاد دوستانش به بریتانیا سفر کرد و استقبال گرمی از او انجام و در بریتانیا ساکن شد.